Polscy archeolodzy odkrywają tajemnice królestwa Urartu
15 października 2025, 09:21Ormiańsko-polska ekspedycja archeologiczna, która od dwóch lat prowadzi wykopaliska w Argisztihinili, ufortyfikowanym mieście królestwa Urartu, dokonała fascynujących odkryć. Jednym z nich jest pochodzący sprzed 2500 lat antropomorficzny idol o nieznanej funkcji, drugim zaś rozległe cmentarzysko popielnicowe z dwunastoma pochówkami ciałopalnymi.
A jednak migracja? Dane genetyczne wskazują, że Słowianie przybyli na ziemie polskie w VI w.
4 września 2025, 10:07Od VI wieku w źródłach pisanych zaczynają pojawiać się informacje o Słowianach zasiedlających ziemie od Łaby po Wołgę i od Bałtyku po Bałkany. Badania archeologiczne pokazują, że w tym czasie doszło do zmiany kultury materialnej. Proces ten jest słabo udokumentowany i zbadany, zarówno z powodu niejednoznaczności źródeł, braku zapisków pozostawionych przez samych Słowian, kwestii ideologicznych, jak i z powodu niewielkiej ilości materiału archeologicznego. Dlatego wśród specjalistów trwają spory, czy była to masowa migracja, podbój dokonany przez wojowników czy stopniowa slawizacja wcześniej istniejącej populacji.
Mamy pierwszy genom Y. pestis z epicentrum pierwszej udokumentowanej pandemii
2 września 2025, 08:38Po raz pierwszy udało się zdobyć genetyczny dowód na występowanie Dżumy Justyniana – pierwszej odnotowanej pandemii w historii ludzkości – tam, gdzie się rozpoczęła, we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Odkrycia dokonali naukowcy z University of South Florida we współpracy z kolegami z University of Sydney, CSIR-Indian Institute of Chemical Biology w Kalkucie oraz Florida Atlantic University. Ich badania uzupełniają ważne luki w rozumieniu pandemii. Dotychczas bowiem wszelkie dowody genetyczne pochodziły z Europy Zachodniej, z terenów odległych od epicentrum pandemii.
W połowie VI wieku Skandynawią wstrząsnął kryzys. Do epoki wikingów sytuacja się poprawiła
9 grudnia 2024, 09:51Analiza niemal 7000 pochówków wskazuje, że po połowie VI wieku na południu dzisiejszej Norwegii doszło do poważnego kryzysu demograficznego. Liczba pochówków spadła o ponad 75% w porównaniu z okresem wcześniejszym. Co prawda pochówki nie oddają dokładnie liczby ludności, ale są bardzo dobrym wskaźnikiem trendów demograficznych i ich zakłóceń.
Wielkoszczury pomogą w walce z przemytem części ciał dzikich zwierząt
19 listopada 2024, 08:46Organizacja APOPO (Anti-Persoonsmijnen Ontmijnende Product Ontwikkeling) od dawna szkoli wielkoszczury południowe do wykrywania min lądowych i gruźlicy. Jej najsłynniejszym wychowankiem był Magawa, szczur, który wykrył w Kambodży ponad 100 min lądowych – ratując w ten sposób życie i zdrowie wielu ludzi – za co został odznaczony złotym medalem. APOPO od kilku lat współpracuje też z Endangered Wildlife Trust, badając możliwość wykorzystania wielkoszczurów do wykrywania przemycanych części ciał dzikich zwierząt.
Bobry zmniejszają ryzyko lokalnych powodzi i poprawiają jakość wody
17 września 2024, 11:33Bobry, które Europejczycy przez setki lat bezwzględnie tępili, doprowadzając niemal do zagłady gatunku, odgrywają ważną rolę w małej retencji. Nie tylko zatrzymują wodę, regulując jej poziom w glebie, co jest niezwykle ważne w czasie suszy. Zmieniony przez bobry krajobraz zapobiega powodziom, łagodzi ich skutki i oczyszcza wodę. Bardzo dobrze widać to w Wielkiej Brytanii, gdzie niedawno - po całkowitym wytępieniu - zaczęto reintrodukować bobry, więc naukowcy mają od kilkunastu lat świetną okazję, by porównywać ten sam ekosystem sprzed i po wprowadzeniu doń bobrów.
Teksty prawne są skomplikowane, bo prawodawcy traktują je jak magiczne zaklęcia
21 sierpnia 2024, 11:15Jak wszyscy wiemy, teksty prawne są trudne do zrozumienia, nawet dla prawników. Naukowców z Massachusetts Institute of Technology zainteresowało, dlaczego więc są pisane tak niezrozumiałym językiem. Okazało się, że najprawdopodobniej chodzi o „magiczną moc” słów i zwrotów. Podobnie jak w zaklęciach magicznych, gdzie odpowiedni rytm i archaiczne terminy miały nadawać słowom mocy, tak i w aktach prawnych odpowiedni język ma nadawać im mocy i autorytetu.
Julian Assange jest wolny. Zanim jednak wróci do domu, stanie przed amerykańskim sądem
25 czerwca 2024, 11:43Założyciel WikiLeaks, Julian Assange, opuścił brytyjskie więzienie i pod koniec tygodnia powinien znaleźć się w Australii. Najpierw jednak stanie przed amerykańskim sądem. Tym samym zakończyła się wieloletnia saga mężczyzny, o którego sprawie po raz pierwszy pisaliśmy w 2010 roku. Informowaliśmy wówczas, że władze USA chcą przesłuchać Assange'a, gdyż otrzymały informację, że w jego ręce trafiła olbrzymia ilość tajnych dokumentów, przekazanych mu przez analityka wywiadu, Bradleya Manninga.
W opuszczonym zamku archeolodzy znaleźli szachowego skoczka i żetony do gier sprzed 1000 lat
6 czerwca 2024, 09:00W ruinach zamku Burgstein w okręgu Reutlingen na południu Niemiec znaleziono pozostałości po żetonach do gier, które stanowiły rozrywkę możnych sprzed niemal 1000 lat. Najbardziej interesującym z żetonów jest bardzo starannie wykonany szachowy skoczek o wysokości 4 centymetrów. W Europie Środkowej bardzo rzadko znajduje się bierki szachowe pochodzące sprzed XIII wieku
Wiewiórki ludzi czy ludzie wiewiórki? Kto kogo zaraził trądem?
6 maja 2024, 11:38Badacze ze Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA udowodnili, że wiewiórki na Wyspach Brytyjskich już w średniowieczu były nosicielami wywołującymi trąd bakterii Mycobacterium leprae oraz odkryli związek pomiędzy patogenem u wiewiórek, a lokalną ludzką populacją. Trąd, który w Europie uważamy za chorobę przeszłości, wciąż atakuje każdego roku około 200 000 osób na świecie.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
